Ефекти на климатските промени врз природните непогоди во Македонија

Според истражувањата и сценаријата за климатските промени, од страна на референтни истражувачки центри во светот, на подрачјето на Македонија, се очекуваат значителни неповолни промени веќе кон средината, а особено до крајот на овој век. Во последните 20 години, 10 зими биле изразито сушни, а очекувањата се дека летата ќе стануваат пожешки, со пораст од дури 5°С (просечно) до крајот на векот, додека летните врнежи би се намалиле за 25%. Уште позагрижувачки се очекувањата температурите најмногу да се зголемат во јужните, најтопли делови на државата, а врнежите најмногу да се намалат во централните и јужните делови (кои и покрај тоа се најсушни). Зголемувањето на просечните температури е особено истакнато во последните 30-тина години, со особен тренд на раст во летните месеци: јуни, јули, август, па и септември.

Според анализите на Милевски од 2014 година, а врз основа на неофицијалните, но релевантни податоци за повеќе метеоролошки станици, постои јасен тренд на зголемување на просечните температури на воздухот и намалување на годишната сума на врнежи. Така, просечната повеќегодишна температура во Скопје, според поновата низа, веќе е 12,6°С или за 0,4 степени повисока во однос на периодот 1951-1980 година.

Водните ресурси се намалуваат со сѐ помалку врнежи, а се повеќе вода се извлекува од подземните води, речните канали и езерата. Едновремено, речиси кај сите метеоролошки станици е регистрирана намалена просечна годишна сума на врнежи и тоа за околу 5%. Од друга страна, пак, според достапните податоци, драстично се зголемени сезонските и годишните амплитуди на врнежи, како и амплитудите на интензивни (поројни) врнежи. Воедно, главен проблем со трендот на врнежите не е нивното намалување, туку засилувањето на нерамномерноста и особено честината на интензивни до поројни врнежи од една страна и на сушни периоди од друга страна. Наведеното веќе има ефект врз појавата на метеоролошко-хидролошки природни непогоди (поплави, ерозија, свлечишта, суши и др.). Во таа смисла, од податоците со кои располагам, добар систем на акумулации во комбинација со соодветни биотехнички и хидротехнички мерки, може не само да го ублажи ефектот, туку и драстично да ги намали штетите од изразито нерамномерните врнежи. Засилениот интензитет на врнежи што го покажуваат зачестените еднодневни екстреми кои достигнаа и над 100 mm, се вклопува во веќе поставените сценарија за климатски промени во Македонија, кои предвидуваат 5°С пораст на просечните температури и 25% пад на врнежите до крајот на векот.

Целосниот блог можете да го прочитате тука.